Hoe ziet de wereld er in het jaar 2317 uit? En Drenthe? Welke gebouwen die in 2017 zijn neergezet staan er over 300 jaar nog? Wonen we nog wel in gebouwen? Misschien bestaan we tegen die tijd alleen nog virtueel. En zijn de gebouwen van nu de ruïnes van de toekomst. Worden er af en toe rondleidingen verzorgd om te laten zien hoe primitief men in de 21e eeuw leefde.
Dit soort gedachten komt in mij op als ik naar de gevelsteen kijk die op de voorgevel van de havezate Oldengaerde prijkt. Het jaartal 1717 staat er op, in sierlijke letters. Mijmerden de bewoners van Oldengaerde ook over de verre toekomst toen ze 300 jaar geleden deze gevelsteen lieten aanbrengen? Er was nog geen elektriciteit, geen snelwegennet, geen internet. Allemaal zaken die je je pas kunt voorstellen als ze uitgevonden zijn. Als ze bestaan.
Driehonderd jaar
Driehonderd jaar is een lange tijd. Maar als je voor de havezate staat is het alsof je over die eeuwen heen springt, zoals over slootjes in een weiland. En dan te bedenken dat in 1717 het gebouw ook al 300 jaar bestond! Het gebouw had toen weliswaar een ander uiterlijk, maar toch leefden hier al mensen, deelden ze lief en leed in hun versterkte woonhuis. Dat huis was van steen, een steenhuis, uniek tussen al die onderkomens van hout, leem en stro.
Gelaagdheid
Het is verleidelijk om terug te kijken, het verleden in. Dat doen we als mensen graag. Omdat de geschiedenis voor een belangrijk deel bepaalt wie we in het heden zijn. En omdat het verleden ons vervuld van een gevoel van diepte, van gelaagdheid. Dat gevoel ervaar ik ook als ik op de drempel van de voordeur van de havezate sta en me omdraai. Enigszins vanuit de hoogte kijk je dan uit over het voorplein van de havezate, met daarvoor de eeuwenoude weg die Dwingeloo ooit met het woeste ommeland verbond. En voorbij die weg ligt de overtuin, ook wel buitenhof genoemd, met daarin een kaarsrechte laan die de blik naar het omliggende landschap leidt.
Maar ook binnen in de havezate ervaar je die gelaagdheid. Eeuwen schieten aan je ogen voorbij. Je kunt de tijd hier zelfs aanraken. Rococo betimmeringen, behang uit meerdere eeuwen, maar ook een modern vloerkleed. Alleen de mensen hier zijn altijd ‘anno nu’. Tenzij er zich nog geesten schuilhouden op zolder natuurlijk.
Het stokje goed overdragen
Als ik weer buiten sta schud ik de lagen van me af. De geschiedenis kennen is belangrijk, maar als we dit monument naar 2317 willen brengen, moeten we geconcentreerd naar voren kijken en de juiste stappen zetten. Zodat bij een overdracht aan de volgende generaties het stokje niet op de grond valt. Dan weten we zeker dat dit bijzondere huis ook over 300 jaar nog bezoekers laat verwonderen.
Geef een reactie