Turfwinning
Omdat in dit gebied sporen van alle stadia van turfwinning en ontginning nog duidelijk zichtbaar zijn, is Dalerpeel een monument voor de Drentse verveningsgeschiedenis. Het natuurgebied maakt deel uit van één van de grootschalige veenontginningen die voor grote delen van Drenthe beeldbepalend zijn. Het landschap is samengesteld uit een afwisseling van kleine verveningen met bijbehorende keuterijen (kleine boerderijen), hoofd- en zijwijken en half of geheel vergraven veenrestanten. Deze zijn soms met bos en heide begroeid.
Wandelen Dalerpeel
Door de afwisseling in open- en beslotenheid van het Dalerpeel is het een aantrekkelijk gebied om lopend te verkennen. In het deelgebied Kleine Staarman is een wandelroute uitgezet. In het begrazingsgebied is het wandelen met honden niet toegestaan.
Veenmossen
De winning van turf is hier al lang geleden gestopt. Het terrein is, doordat het van alle kanten aangesneden is door sloten, niet meer in staat om voldoende regenwater vast te houden om de hoogveenvorming door te laten gaan. Toch zijn op enkele plekken nog veenvormende veenmossoorten waar te nemen. Deze veenmossen vormen het hoofdbestanddeel van turf.
